Phải mua sách 2 lần

Theo Công ty Sách, Thiết bị và Xây dựng trường học Hà Nội (STB&XDTH), vào thời gian cao điểm, có ngày công ty bán lẻ được trên dưới 1.000 bộ sách giáo khoa (SGK) các loại. Nhìn dòng khách nườm nượp vào mua sách tại Công ty STB&XDTH trên đường Lý Thường Kiệt, anh Phan Văn Long, ở 324 Thụy Khuê, quận Tây Hồ ái ngại.

Vây quanh anh lúc này là 5-6 phụ nữ tuổi "sồn sồn" ra sức mời chào mua sách. Một phụ nữ tay phe phẩy chiếc quạt nan luôn miệng nói: "Nhiều loại trong kia hết rồi, vài ngày nữa mới có. Mua luôn ở đây cho tiện, em có bộ lớp 3 đóng gói sẵn đây". Vừa nói, tay chị ta vừa ngoắc sang bên kia đường. Một thanh niên hấp tấp ôm bộ SGK lớp 3 đóng trong túi nilon chạy sang. "Cứ yên tâm về giá cả, đây là bảng giá của Công ty STB&XDTH ban hành đấy"- chị phụ nữ lôi trong bọc nilon ra một tờ rơi ghi rõ bảng giá của Công ty STB&XDTH là 161.000 đồng.

Thấy tin tưởng, anh Long đồng ý mua ngay mà không đắn đo. Nào ngờ khi mang bộ sách về, vợ anh đã phát hiện ra bộ thực hành toán có giá 55 nghìn do một công ty ở TP HCM sản xuất, không sử dụng vào giảng dạy ở trường con anh. Gọi điện hỏi cô giáo chủ nhiệm, anh Long lại bực mình khi biết 2 quyển sách tiếng Anh mình mua cũng đã lỗi thời, không còn sử dụng vào học lớp 3 nữa. "Ngày hôm sau định bụng đi đổi lại, nhưng chờ đến nửa tiếng ở trước cổng Công ty STB&XDTH mà chẳng thấy người bán hàng hôm qua đâu. Tôi đành phải đi mua lại sách và đồ dùng cho con".

Tại một số nhà sách, văn phòng phẩm cũng vẫn bày bán SGK, thiết bị học tập, sách tham khảo lỗi thời, không còn sử dụng trong các trường học. Nhiều bậc phụ huynh khi gặp phải tình huống trên đành ngậm đắng nuốt cay vì "cò" đã cao chạy xa bay hoặc có tìm thấy thì cũng chối leo lẻo, không bao giờ đổi được. Tệ hại hơn ở một số cửa hàng văn phòng phẩm lại quay lưng luôn với khách hàng khi họ trót bị mua nhầm (vì họ không có bộ chuẩn để đổi).

Chị Thu Hà ở Vĩnh Phúc, quận Ba Đình bức xúc: "Năm ngoái tôi cũng bị mua nhầm 2 bộ thiết bị thực hành toán và tiếng Việt lớp 1 ở một cửa hàng văn phòng phẩm trên đường Lạc Long Quân. Cô giáo chỉ thông báo là mua bộ thực hành chứ không cho biết là của Nhà xuất bản nào, nên phụ huynh bị nhầm".

Vẫn nan giải dẹp "cò"

Tại Hà Nội, số "cò" sách hầu hết tập trung ở phố Lý Thường Kiệt, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, gây nhũng nhiễu nhiều năm nay. Trước cửa Công ty STB&XDTH luôn thường trực gần 10 phe sách. Bất kỳ loại sách nào được hỏi, họ cũng đều thông báo là có và sẵn sàng cung cấp sách ngay. Nhưng, khách hàng xem kỹ thì sẽ phát hiện thủ thuật kinh doanh của họ. Nếu đó là sách có bán bên trong Công ty STB&XDTH thì họ sẽ tẩy giá, thay vào mức giá mới cao hơn.

Ông Nguyễn Văn Phúc, Phụ trách Phòng Tổ chức Tổng hợp Công ty STB&XDTH cho biết: "Năm nay, dự kiến Công ty STB&XDTH sẽ phát hành 6,4 triệu bản SGK, hiện đã phát hành được 50% tới các trường học tại Hà Nội. Số còn lại sẽ bán lẻ tại cửa hàng. Bên trong cửa hàng của công ty luôn có đủ sách phục vụ khách hàng. Bởi vậy, khách hàng không nên mua sách không nguồn gốc ở bên ngoài.

Nhiều năm nay, công ty đã rất nỗ lực phối hợp với Công an phường Trần Hưng Đạo, Công an quận Hoàn Kiếm, Hà Nội để dẹp nạn "cò" sách gây nhũng nhiễu. Năm nay tình trạng "cò" nhũng nhiễu cũng đã giảm hơn trước, nhưng họ vẫn còn đất kinh doanh bởi nhiều phụ huynh tiện dừng xe mua luôn mà ngại vào bên trong cửa hàng, hoặc không biết các thủ đoạn của "cò". Tình trạng "cò" đánh chửi nhau do ăn chia không sòng phẳng cũng vẫn xảy ra.

Mới đây, ngày 15/3, Công an phường Trần Hưng Đạo đã xử lý 3 đối tượng phe sách chiếm dụng lòng đường, vỉa hè để kinh doanh trái phép là Nguyễn Hải Yến ở Trại Găng; Phạm Thị Tuyết ở phố Hồng Mai, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội; Trần Lan Anh ở tổ 58, quận Hoàng Mai, Hà Nội.

Ông Phúc cũng cho biết, hiện tượng một số nhà sách, "cò" sách đóng thêm nhiều loại sách tham khảo để bán thu lợi sẽ khiến phụ huynh tốn tiền mua sách mà không cần thiết. Bởi vậy, phụ huynh cần tìm hiểu kỹ khi mua SGK cho con, không mua sách của "cò" hoặc sách có nguồn gốc không đảm bảo

Theo Công an nhân dân 29/5/2010

Trần Hằng - Việt Hà